درد بی درمان

چگونه درد ناشی از آفت دهان را کم کنیم؟

عدهء زیادی در دنیا یک مشکل کوچولو دارند. اسم این مشکل، آفت دهان است. با سکون روی حرف ف، (یعنی این‌جوری:آف̊ت). منظورم از «کوچولو» این است که، آفت خودش کوچک است، اما لعنتی، دردش خیلی هم بزرگ است.

• چرا دهان بعضی‌ها آفت می‌زند؟
• آیا درمان دارد؟
• می‌شود از آن پیشگیری کرد؟
• چطور می‌شود دردش را کم کرد؟

آن آدم‌های خوشبختی که نمی‌دانند آفت چیست، بدانند که خیلی شانس آورده‌اند. همین حالا هم می‌توانند خواندن این نوشته را قطع کنند. اما قبول که شما مشکل ندارید (و چه خوب) ولی معمولا بین اطرافیان‌تان کسانی هستند که بیچاره‌ها موقع خوردن یک لقمه غذا، کلی لوله فیتیله می‌شوند. با دیدن چنین صحنه‌ای، بدانید که این همنوع ِ دردمند شما، الان توی دهانش آفت زده و دارد خیلی درد می‌کشد. اگر این مطلب را بخوانید و توصیه‌هایم را برایش بازگو کنید، کلی به دوست یا عزیز و شاید غریبی (چرا که نه؟) کمک کرده‌اید. تضمین می‌کنم که انجام یک کار مثبت اصلا برای سلامتی‌تان خطرناک نیست!

کسانی که با این مشکل مواجه هستند، کلی مطلب در موردش می‌دانند و نیازی به توضیحات من ندارند (احتمالا به جز کشفیات اخیر بنده). بقیه هم شاید جزئیات برایشان مهم نباشد و همین که بدانند باید چه توصیه‌ای به مبتلایان بکنند، برایشان کافی باشد. بنابراین من توضیحات علمی را کاملا کنار می‌گذارم و تنها تجربیات شخصی‌ام را بازگو می‌کنم.

آفت، آنطور که من می‌شناسم

نوعی زخم دهانی است شبیه به یک جوش کوچک یا وسیع که معمولا سفید رنگ است و گاهی هم قرمز. در مواقعی حتی دیده نمی‌شود بخصوص وقتی روی زبان باشد اما از دردش می‌فهمیم که‌‌ همان جاهاست. از همه بد‌تر وقتی است که چندتا از این مزاحمین داشته باشید.

چرا فقط بعضی‌ها آفت می‌زنند؟

نمی‌دانم. تا جایی که خوانده‌ام، هیچ کس نمی‌داند. در خانوادهء ما چند نفر آفت‌زن ِ حرفه‌ای هستند (یکی‌اش خود من)، نصف سال لب و لوچه‌مان کج و کوله است. عدهء بیش‌تری گاهی دچارش هستند. بعضی از اعضای خانواده هم اصلا آفت نمی‌زنند. چرا؟ نمی‌دانم. لابد تاس‌شان، جفت شش آورده. اما بنظر یک قاعدهء کلی وجود دارد. اگر کسی آفت نزند، هیچ‌وقت نمی‌زند و برعکس. از این نظر آفت چیزی مثل گل‌مژه یا تب‌خال است.

آیا درمان دارد؟

نخیر ندارد. باید با آن مدارا کرد تا دوره‌اش (که معمولا یک هفته است) سپری شود. اما گاهی آفت فعلی که محو شد، بعدی تشریف می‌آورد. خلاصه یک وقت می‌بینید یک ماه است که دهانتان به سرویس نیاز دارد.

آیا پیشگیری دارد؟

 

هم دارد هم ندارد. پیشگیری یعنی کاری کنیم که هیچ وقت آفت نزنیم. خواب خوشی است اما متاسفانه توهم است و امکان ندارد. اما کار‌ها یا غذاهایی هست که موجب آفت زدن می‌شود. اگر از این موارد دوری کنیم، از میزان آفت زدنمان کم کرده‌ایم. در این معنی، می‌شود گفت پیشگیری کرده‌ایم.

عوامل یا کارهایی که موجب آفت زدن می‌شود

هیچ حکم کلّی وجود ندارد. هر کس به دلایل مختلفی آفت می‌زند و به همین دلیل هر کس باید خودش نقاط ضعفش را پیدا کند. مثلا در برخی وبسایت‌ها خواندم که توصیه کرده بودند برای درمان، خرمای خارک بخورند. همانجا برخی نوشته بودند که اگر لب به خارک بزنند، کلی آفت خواهند زد. به عبارتی آنچه برای یکی درمان است، برای دیگری سم است.

تجربهء من در دو مورد کاملا شفاف است. یکی گردوی خام است. یعنی چند روز خوردن نان و پنیر و گرو (این خوشمزه‌ترین لقمهء عالم) برای من برابر است با یک آفت زدن ِ اساسی که اجدادم رو جلوی چشمم می‌آورد.

مورد بسیار مهم دیگر، کم‌خوابی ِ مکرر است. یعنی اگر چند بار پشت سر هم تا نیمه شب بیدار بمانم، حتما آفت به سراغم خواهد آمد. این مورد آخر، یک دلیل خیلی ساده و روشن دارد. کم‌خوابی و بخصوص به موقع نخوابیدن (یعنی حوالی ساعت یازده تا سه صبح) مقاومت بدن را کم می‌کند و کبد، فرصت کافی برای سم‌زدایی پیدا نمی‌کند.

در این مورد احتمالا همهء ما آفت‌یان(!)، مشترکیم. یعنی «احتمالا» تنها حکم کلی در مورد آفت این است که: هر چیزی که مقاومت بدنمان را پایین بیاورد به معنای دعوت از آفت است.

سرعت بخشیدن به دورهء درمان و تسکین درد

احتمالا هیچ روشی برای همهء همدردان مناسب نیست. بنده که از بچگی عضو انجمن آفت‌یان شدم، همه جور روشی را تجربه کردم. از دهانشویه‌های مختلف گرفته تا غرغرهء جوش‌شیرین و بعد‌ها آب‌نمک. حتی در دوره‌ای کار به شکنجه و ضرب و جرح هم کشیده شد. یعنی ریختن نمک روی آفت یا چسباندن قاشق یخ‌زده روی این جوش لامصب. نتیجه هم معلوم است، از درد به رقص می‌افتادم و نتیجه همچنان هیچ بود.

اطرافیان بنا بر تجربه خودشان، توصیه‌هایی داشتند، مثلا خوردن ماست و شیر زیاد. برخی هم تاکید داشتند که مصرف همه‌گونه لبنیاتی فورا قطع شود. داروخانه‌دار‌ها خوردن ویتامین ب، قرص آهن و خشن‌هاشان حتی آنتی‌بیوتیک را تجویز می‌کردند.

کمی که دنیا مدرن شد، فک و فامیل از ینگه دنیا ژل بی‌حس کنندهء موضعی لیدوکائین برایم فرستادند. خودش زبان را می‌سوزاند اما بعد زبان بی‌حس می‌شد و موقتا درد را کاهش می‌داد. از مزهء غذا چیزی نمی‌فهمیدی اما اقلا درد کمی داشتی. در مجموع بد نبود.

چند سال پیش به پیشنهاد دندانپزشک عزیزم، از محلول میرتکس یا «مورد» (با سکون روی «ر») استفاده کردم. 

تحقیقی میدانی بود و می‌خواستند بدانند که آیا استفاده از محلول «مورد»، در روزهای آغازین حملهء آفت، مدت زمان درگیری شخص را کم می‌کند یا خیر؟ در مورد من نتیجه کاملا مثبت بود. اگر موقعی که احساس می‌کردید یک آفت در راه است، شروع می‌کردید به غرغره کردن این محلول، مدت زمان درگیری کم می‌شد.

Myrtle

برای من احساس بسیار خوبی بود چون استفاده از محلول درد هم نداشت و تازه درد را کاهش هم می‌داد. روشی دیگر هم پیشنهاد می‌کردند که به خصوص پیش از غذا خوردن خیلی موثر بود. گذاشتن مستقیم پنبهء آغشته به محلول، روی آفت. این کار دردناک است اما بی‌حسی بعدیش، فرصت مناسبی است که بتوان غذا خورد. به پاس آرامش نسبی که این محلول به من داد، عکس محصول و مشخصات شرکت را در نوشته‌ام گذاشته‌ام.

کشف جدید!

دوست نازنینم شهریار روشی برای التیام سریع آفت توصیه کرد که خیلی موثر بود. روی آفت سماق بریزید. بگذارید آفت از سماق پوشیده شود و مدتی رویش بماند. درد خیلی کمی دارد و بزاق دهان به سرعت راه می‌افتد. صبر کنید تا بزاق بیاید و چه بهتر که از روی آفت هم رد شود. بعد از یکی دو دقیقه دهان را بشوئید. 

خواهید دید که محل مربوطه تا حد زیادی کرخت شده و می‌تونید به راحتی چیزی بخورید. و از همه مهم‌تر اینکه، اثر این کرخی ساعت‌ها طول می‌کشد. وقتی درد دوباره برگشت یا برای وعدهء غذایی بعدی، این کار را تکرار کنید. دورهء درمان هم بسیار کوتاه خواهد شد. برای من که دفعات اولش فوق‌العاده بود. بخصوص برای آفت‌هایی که روی زبان نبود. هر چند برای آن‌ها هم جواب داد.

توصیهء ایمنی: موقع سماق‌ریزی از بسته بودن در دستشویی مطمئن شوید. تصویر دهانتان منظرهء بدیعی نیست!

منابع

محلول میرتکس

http://www.barijessence.com/Default.aspx?page=relatedarticle&itemid=20

مورد یا میرتل

http://www.barijessence.com/Default.aspx?page=relatedarticle&itemid=105

آفت دهان

http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%AA_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86

سریعترین روش برای درمان آفت دهان

http://www.1doost.com/Post-13613.htm